Dla każdego rodzica najważniejsze jest zdrowie dziecka. Zdrowe dzieci, mające sprawny układ obronny, chorują średnio około 6-8 razy w roku. Zakażenia dotyczą głównie górnych dróg oddechowych i mają łagodny przebieg, a między infekcjami dziecko jest zdrowe.
Problem przeziębień nasila się u dzieci w okresie jesienno- zimowym, i wiosną, bo dzieci w tym czasie szczególnie są narażone na różne infekcje. Duże skupiska dzieci np. żłobki, przedszkola czy szkoły są miejscem, w którym do zakażeń między maluchami dochodzi bardzo często. Nie należy jednak tego unikać, bowiem taki kontakt to istotny czas z punktu widzenia rozwoju odporności. Mowa o pobudzaniu układu immunologicznego do wytwarzania odporności swoistej, czyli takiej, którą organizm wypracuje sobie sam, właśnie w efekcie kontaktu z różnorodnymi drobnoustrojami.
Czy można pomóc dziecku w nabywaniu odporności?
Tak. Zdrowa dieta i aktywność fizyczna to sprzymierzeńcy układu immunologicznego. Należy dbać aby dzieci spożywały regularnie ryby oraz owoce i warzywa.
Można również prostymi sposobami mobilizować siły obronne organizmu do walki z infekcjami. Przykładem może być hartowanie, które warto podjąć jak najwcześniej. Przedszkolak powinien spędzać poza domem przynajmniej dwie godziny. Podczas spaceru dziecko nie może być przegrzewane. Jeśli jest spocone, to znaczy, że jest ubrane zbyt grubo. Dziecko można hartować także w domu np. pozwalając mu biegać boso lub podawać do picia chłodne napoje. Przyjemnym sposobem stymulowania odporności są pobyty sanatoryjne nad morzem lub w górach. Zmiana klimatu działa mobilizująco na organizm, który stara się dostosować do nowych warunków i uwalnia substancje o działaniu przeciwzapalnym. Optymalny czas leczenia klimatycznego powinien trwać przynajmniej 6 tygodni, gdyż pierwsze 2 tygodnie to okres adaptacyjny. Właściwe leczenie zaczyna się od 3 tygodnia pobytu.
Stymulująco na układ odpornościowy działają również probiotyki, które pobudzają komórki obronne znajdujące się w ogromnej liczbie w przewodzie pokarmowym. Kluczem do sukcesu jest długotrwałe i systematyczne ich podawanie. Podobnych efektów można spodziewać się stosując preparaty zawierające wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Wpływają one pobudzająco na układ immunologiczny i mają działanie przeciwzapalne. W przypadku preparatów zawierających kwasy omega-3 nie należy przekraczać zalecanych dawek i czasu podawania. Nieswoiste szczepionki również działają stymulująco na układ immunologiczny. Zawierają zabite bakterie, ekstrakty i liofilizaty zabitych bakterii lub rybosomy bakteryjne. Oddziałują na komórki żerne, pobudzają limfocyty, zwiększając produkcję białek o działaniu przeciwwirusowym (interferonów). Mogą być podawane nawet u niemowląt, ale najczęściej wykorzystywane są u dzieci w wieku przedszkolnym. Należy jednak podkreślić, że są to preparaty lecznicze o potencjalnych działaniach ubocznych i decyzję o ich zastosowaniu musi podjąć lekarz. Nie zaleca się „profilaktycznego” stosowania tego typu preparatów u ogólnie zdrowych dzieci.
Ważnym sposobem uodparniania dzieci są też obowiązkowe i zalecane szczepienia ochronne. U dzieci narażonych na częste infekcje dróg oddechowych oprócz szczepień obowiązkowych, rozważa się poddanie dziecka szczepieniom zalecanym, szczególnie przeciwko pneumokokom.
Opracowanie mgr Grażyna Janikowska